Czy zastanawiałeś/-aś się kiedyś, dlaczego przewlekły ból stawów, problemy z sercem czy kłopoty trawienne tak często pojawiają się u osób starszych lub cierpiących na choroby cywilizacyjne? Co wspólnego mają ze sobą zupełnie odmienne przypadłości, jak migreny, kontuzje sportowe, choroba Alzheimera, cukrzyca i wrzody żołądka?
Odpowiedź tkwi w przewlekłym, niekiedy trwającym wiele lat stanie zapalnym, który ma ogromny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu.
Drobne zapalenie, które często startuje jako niewielki problem zdrowotny, z czasem może przerodzić się w coś dużo bardziej niebezpiecznego.
Dlatego dzisiaj przyjrzymy się z uwagą, jak powstaje przewlekły stan zapalny, jakie są jego skutki dla zdrowia, oraz jak tlenoterapia hiperbaryczna może pomóc w leczeniu i zapobieganiu groźnym konsekwencjom.
Zaczynamy, tradycyjnie, od samego początku. Czyli od wyjaśnienia:
Czym jest stan zapalny?
Stan zapalny to naturalna reakcja obronna organizmu, mająca na celu naprawę uszkodzonych tkanek i eliminację patogenów, które mogą zaszkodzić zdrowiu.
Proces ten jest szczególnie ważny w przypadku urazów mechanicznych, infekcji bakteryjnych, wirusowych czy chorób autoimmunologicznych. Jego podstawowym celem jest niedopuszczenie do zakażenia krwi, wytworzenia nowej tkanki… a często po prostu naprawa tego, co z różnych przyczyn uległo uszkodzeniu.
Kiedy organizm wykryje zagrożenie, układ odpornościowy wysyła sygnały, które powodują powstawanie stanu zapalnego. Pojawiają się wtedy charakterystyczne objawy, takie jak obrzęk, zaczerwienienie, ból oraz wzrost temperatury w obszarze objętym zapaleniem.
Tego rodzaju stan zapalny, zwany stanem ostrym, zazwyczaj ma ograniczony czas trwania i ustępuje po kilku dniach lub tygodniach, gdy zagrożenie zostanie zażegnane. Jednak co się dzieje, jeżeli feralny stan zwyczajnie nie chce ustąpić?
Wówczas sprawy mogą się mocno skomplikować. Stan zapalny może przejść w fazę przewlekłą i trwać przez wiele miesięcy, a nawet lat. Brzmi skrajnie niekorzystnie i tak właśnie jest, ponieważ przez cały ten czas wywiera on niezwykle szkodliwy wpływ na cały organizm.
Przewlekły stan zapalny – cichy zabójca
Przewlekły stan zapalny często nie daje jednoznacznych objawów. Jego rozwój może być powolny, a skutki stają się widoczne dopiero po dłuższym czasie, niekiedy liczonym w latach!
W praktyce przewlekły stan zapalny działa jak cichy zabójca i nie ma w tym określeniu ani cienia przesady. Atakuje bowiem różne tkanki i narządy, osłabiając je i prowadząc do powstawania poważnych przypadłości, w tym groźnych chorób cywilizacyjnych. Do tego powoduje stopniową degradację zdrowych tkanek i komórek, co z czasem może doprowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń.
Jednym z głównych problemów związanych z przewlekłym stanem zapalnym jest to, że potrafi dotyczyć praktycznie każdego układu w organizmie – od sercowo-naczyniowego, przez trawienny, po nerwowy.
Oznacza to, że nawet małe, niepozorne zapalenie w jednym miejscu może wkrótce zacząć wpływać na ogólne funkcjonowanie organizmu.
Czas więc nazwać najgorsze i odpowiedzieć sobie na pytanie: jakie zagrażające życiu choroby są szczególnie powiązane z przewlekłym stanem zapalnym?
Choroby cywilizacyjne a stan zapalny
Naukowcy coraz częściej wskazują na przewlekły stan zapalny jako głównego winowajcę wielu współczesnych chorób cywilizacyjnych.
Choroby serca, miażdżyca, cukrzyca typu 2, choroby neurodegeneracyjne, takie jak choroby Alzheimera czy Parkinsona, a nawet niektóre rodzaje nowotworów – wszystkie te schorzenia mają jedno wspólne źródło: przewlekły stan zapalny.
Za przykład niech posłuży nam miażdżyca. Jest to choroba, w której złogi tłuszczowe gromadzą się na ścianach naczyń krwionośnych, prowadząc do ich zwężenia. Choć może się wydawać, że wskazanie przyczyn miażdżycy kieruje nas w stronę takich oczywistych czynników, jak zła dieta czy brak aktywności fizycznej, to właśnie stan zapalny odgrywa kluczową rolę w jej rozwoju. To on przyczynia się do uszkodzeń ścian naczyń, na których odkłada się cholesterol. W efekcie prowadzi to do poważnych problemów, jak zawał serca czy udar mózgu.
Nie inaczej rzeczy się mają z chorobami neurodegeneracyjnymi. Badania pokazują, że w mózgu osób cierpiących na chorobę Alzheimera występują wysokie stężenia markerów stanu zapalnego. Procesy zapalne przyczyniają się do niszczenia komórek nerwowych, co wiedzie do stopniowej utraty funkcji poznawczych i pamięci.
Ale to nie wszystko. Przewlekły stan zapalny jest również powiązany z cukrzycą typu 2. Nadmiar tkanki tłuszczowej, zwłaszcza w okolicach brzucha, umożliwia powstawanie stanów zapalnych, które zaburzają funkcjonowanie insuliny. A to z kolei skutkuje podwyższonym poziomem cukru we krwi.
Uff… Zrobiło się dość mrocznie, prawda? Już niebawem przejdziemy od problemu do jego rozwiązania, na razie jednak została nam jeszcze do omówienia kwestia przyczyn. Skąd bierze się stan zapalny?
Jakie są przyczyny przewlekłego stanu zapalnego?
Jednym z głównych czynników jest niewłaściwy styl życia. A więc wszystko to, co znamy z wszelkiej maści artykułów dotyczących nadwagi: dieta bogata w przetworzoną żywność, cukry proste i tłuszcze, sprzyja powstawaniu stanów zapalnych w organizmie.
Dodajmy do puli następne standardowe błędy, jakie niestety popełnia wielu z nas: brak aktywności fizycznej, palenie papierosów, nadmierna konsumpcja alkoholu oraz chroniczny stres.
Ale chodzi nie tylko o nasz współczesny “lifestyle”. Przewlekły stan zapalny może być też wynikiem infekcji, które nie zostały w pełni wyleczone, chorób autoimmunologicznych czy długotrwałej ekspozycji na toksyny i zanieczyszczenia środowiskowe.
No dobrze, po tak długiej wyliczance problemów zdrowotnych, czas wreszcie na obiecane remedium. Również i tym razem okazuje się nim nasza sprawdzona forma terapii.
Tlenoterapia hiperbaryczna – jak pomaga?
Tlenoterapia hiperbaryczna to metoda leczenia, która polega na podawaniu czystego tlenu pod zwiększonym ciśnieniem w specjalnej komorze hiperbarycznej.
W warunkach podwyższonego ciśnienia tlen rozpuszcza się w osoczu, co umożliwia jego transport nawet do słabo ukrwionych tkanek. W praktyce oznacza to, że hiperbaria pozwala dotlenić komórki, które normalnie nie miałyby dostępu do odpowiednich ilości tlenu.
Jakie korzyści niesie ze sobą tlenoterapia? Przede wszystkim redukcję stanu zapalnego. Wysokie stężenie tlenu działa przeciwzapalnie, hamując produkcję cytokin – białek odpowiedzialnych właśnie za rozwój zapalenia.
Co więcej, tlenoterapia wspomaga regenerację tkanek, przyspiesza gojenie się ran i poprawia ogólne funkcjonowanie organizmu.
Przyjrzyjmy się tej kwestii bliżej.
Jak tlenoterapia wpływa na organizm?
Tlenoterapia hiperbaryczna działa na wiele poziomów funkcjonowania naszych organizmów.
Po pierwsze, poprawia ukrwienie tkanek, co umożliwia lepsze odżywienie komórek i szybszą regenerację.
Po drugie, wspomaga układ immunologiczny, zapewniając wsparcie organizmowi w walce z infekcjami i stanami zapalnymi.
Po trzecie wreszcie, zmniejsza stężenie markerów stanu zapalnego, takich jak białko C-reaktywne, co prowadzi do złagodzenia objawów chorób przewlekłych.
Tlenoterapia hiperbaryczna może znacząco zmniejszyć ryzyko powikłań związanych z chorobami cywilizacyjnymi.
W przypadku miażdżycy, regularne sesje hiperbarii mogą usprawnić przepływ krwi i zredukować ryzyko zawału serca.
Z kolei w chorobie Alzheimera tlenoterapia może spowolnić procesy neurodegeneracyjne i poprawić funkcje poznawcze pacjentów.
Dodatkowe korzyści płynące z tlenoterapii
Oprócz zwalczania stanu zapalnego, tlenoterapia hiperbaryczna oferuje szereg dodatkowych korzyści.
Przede wszystkim poprawia ogólną kondycję organizmu, wspomagając regenerację po intensywnym wysiłku fizycznym czy operacjach.
Wzmacnia również układ odpornościowy, dzięki czemu organizm lepiej radzi sobie z infekcjami.
Tlenoterapia może także przyczynić się do poprawy nastroju i zmniejszenia objawów depresji oraz lęków, co jest szczególnie ważne w wypadku osób zmagających się z przewlekłymi chorobami.
***
Przewlekły stan zapalny jest jednym z największych zagrożeń dla zdrowia współczesnego człowieka, niezależnie od jego wieku, płci czy uwarunkowań środowiskowych.
Może prowadzić do rozwoju wielu poważnych chorób, które wpływają na jakość życia i długość jego trwania.
Na szczęście, tlenoterapia hiperbaryczna oferuje skuteczne rozwiązanie w walce z przewlekłym stanem zapalnym, poprawiając ogólne funkcjonowanie organizmu i napędzając procesy regeneracyjne. Warto więc rozważyć tę metodę jako element profilaktyki zdrowotnej oraz terapii wspomagającej w leczeniu licznych schorzeń.
Jeśli chcesz zacząć poszerzać swoją wiedzę na temat tlenoterapii hiperbarycznej, wybraliśmy dla Ciebie trzy artykuły na start:
Tlenoterapia hiperbaryczna – co to jest i w jaki sposób pomaga?
Tlenoterapia hiperbaryczna – przeciwwskazania. Zabieg pomaga, ale czy możesz z niego skorzystać?
Jak wygląda zabieg w komorze hiperbarycznej? Odpowiadamy!
Oczywiście, zapraszamy do lektury zgromadzonej na naszym blogu wiedzy na temat hiperbarii i do regularnego zaglądania po nowe wpisy!